طراحی الگوی شایستگی‌های استدلال تاریخی دانشجویان رشته تاریخ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، دانشیار، دکترای برنامه ریزی درسی، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، بخش مدیریت و برنامه

2 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، استادیار، دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، بخش تاریخ، شیراز، ایران.

3 دانشگاه شیراز

4 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

5 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

6 دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

10.22099/jcr.2024.7654

چکیده

آموزش تاریخ نقش بسزایی در انتقال نگرش‌ها، ارزش‌ها و رفتارهای اجتماعی مطلوب ایفا می‌کند. از این رو، هدف اصلی از انجام این پژوهش، طراحی الگوی شایستگی‌های استدلال تاریخی دانشجویان رشته تاریخ بوده است. این پژوهش کیفی با استفاده از روش هفت مرحله‌ای ساندلوسکی و باروسو انجام شده است. تیم فراترکیب متشکل از سه نفر متخصص برنامه‌ریزی درسی و یک نفر مسلط به روش پژوهش فراترکیب بود. 16 منبع پژوهشی مرتبط، مبنای تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن استخراج مدل مشتمل بر چهار مضمون پایه آگاهی تاریخی، آگاهی از مفاهیم و راهبردهای فراتاریخی، تفکر تاریخی و مهارت‌های تاریخی بود. اعتبارپذیری داده‌ها با استفاده از تکنیک‌‌های انتقال‌پذیری و هم‌سوسازی داده‌ها و اعتمادپذیری به داده‌ها نیز با هدایت دقیق جریان جمع‌آوری اطلاعات و هم‌سوسازی پژوهش‌گران تائید شد. به طور کلی یافته‌های این مقاله نشان داد که شایستگی‌های استدلال تاریخی به دانشجویان کمک می‌کند تا بر پایه شواهد، مدارک و منابع مستدل، معتبر، قابل اتکا و دست اول اقدام به تفسیر و تحلیل رخدادهای تاریخی نمایند. ضمن اینکه با این مهارت می‌توانند با ارزش‌گذاری منابع، در عمل دچار خطا نیز نشوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات