بررسی و تحلیل تصاویر کتاب‌های «عربی، زبان قرآن» متوسطه دوم بر اساس نظریه دستور خوانش تصاویر کرس و ون ‌لیوون(2006)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان

2 عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان

3 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان

10.22099/jcr.2024.7632

چکیده

نظریه دستور خوانش تصاویر در حوزه نشانه‌شناسی اجتماعی قرار می‌گیرد.Kress & Van Leeuwen (2006)با الهام از فرا‌نقش‌های معنایی Holiday (1996) ساختار مشابهی را برای تحلیل تصاویر ابداع نموده و قائل به فرانقش‌های بازنمودی، تعاملی و ترکیبی در تصاویر شدند. در نوشتار حاضر با استفاده از این نظریه، به بررسی تصاویر اصلی کتاب‌های عربی متوسطه دوم پرداخته می‌شود. تصاویر از منظر فرانقش‌های بازنمودی و تعاملی به صورت مجزا و از منظر فرانقش ترکیبی به صورت پیوسته و رابطه‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که در فرانقش بازنمودی، تصاویر مفهومی زیاد است؛ اما تصاویر روایتی بسیار کم است و رخداد و اعمالی به تصویر کشیده نمی‌شوند. بنابراین توازن بین الگوی روایتی و مفهومی برقرار نشد که از نقاط ضعف تصاویر کتاب‌های مورد پژوهش در این فرانقش است. بر اساس الگوهای فرانش تعاملی، بیشترتصاویر از لحاظ الگوی تماس، در حالت ارائه‌دهنده و نمایشی قرار دارند که با توجه به آموزش بودن کتاب‌ها منطقی به نظر می‌رسد؛ اما بین الگوهای فاصله و زاویه دید تناقض در معادل معنایی تصاویر ایجاد شده است. از منظر فرانقش ترکیبی، حدود نیمی از تصاویر دارای الگوی رایج ترکیب‌بندی نیستند که این امر موجب می‌شود فراگیران نتواند به صورت کامل به موضوع و هدف تصویر پی‌ ببرند. همچنین در اکثر تصاویر تناسب میان متن و تصویر در حد ایده آل برقرار نشد که از نقاط ضعف دیگر تصاویر در این فرانقش می‌باشد. بنابراین بایسته است تغییراتی در الگوهای بصری و متنی تصاویر این کتاب‌ها صورت بگیرد تا موجب کارایی بیشتر تصاویر برای فراگیران شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Aghaei Nezhad, B., & Jalaei, M. (2022). derasat ol vazifatol tamsiliyya fi sovar ol kotob al-Arabiyyah lel marhalat ol saneviyyatol oula fel madaresel iraniyya, Arabic language and literature,18(65), 97-124.
Aghaei Nezhad, B., & Jalaei, M., & Sayyadi nezhad, R. (2022). Derasat ol simiolojiye lel- sovar ol- kotob ol- Arabiyyah lel marhalat ol- sanaviat ol- oula fel madaresel Iraniyya based on the theory of Kress and Van Leeuwen), Lesan mobin, 14(49), 43-67.
Ahmadi Babasalari, Z., & Yazdani, S., & Rabi, A. (2020). studying the pictures of Persian teaching books, teaching Farsi to non- farsi language learners, 9(1), 129-148.
Al abed, A. (2008). Mabahes fi simiaeiat tabatol oula. almaghreb: dalar ghareen.
Gharib, A. (2001). mojamol oloum tarbiyyah, manshourat Alamol tarbiyyah. Selseleye 10-9. T3.
Hibbing, A. N., & Rankin-Ericson, J. L. (2003). A picture is worth a thousand words: Using visual image to improve comprehension for middle school struggling readers. The Reading Teacher, 56(8), 758-770.  
Hutchinson, T., & Torres, E. (1994). The textbook as agent of change. ELT Journal. 48(4), 315-328.
Joulharzade, M. (2017). studying the process of meaning production in imposed war based on social semiotic (M.A thesis, Art university of Karaj).
Kress, G., & van Leeuwen, T. (2006). Reading images: The grammar of visual design (2nd ed). New York: Routledge.
Nazari Monzam, H., & Mousavi, R. (2016). studying and criticize the role of picture in teaching Arabic in Arabic books to non-Arabs, case study: tarikhol Adabol Arabi, works of Hana alfakhouri), researching and writing university books, 20(2), 26-44.
Oxford English Dictionary. (1989). (second edition): image.
Research and management organization. (2022). Arabic the language of Quran (1). tenth grade of high senior school. office of publishing books of high school and general books. graduating organization of Islamic republic of Iran.
Research and management organization. (2022). Arabic the language of Quran (2). 11th grade of high senior school, office of publishing books of high school and general books. graduating organization of Islamic republic of Iran.
Research and management organization. (2022). Arabic the language of Quran (3). 12th grade of high senior school. office of publishing books of high school and general books, graduating organization of Islamic republic of Iran.
Rezaei, T., & Sojoudi, F. (2015). sexual description in visual texts in English teaching books for non- English learners from social semiotic point of view, case study American English File (2) Four Corners (2), Interchange (2), language research, 3(24),115- 140.
Rouhani, A., & Deiri, Kh. (2017). Studying English books for first high school in social semiotic. Pazhouhesh zaban shenakhti dar zaban haye khareji, 7(1), 99-128
Sa’adi, A. (2009). Al-souratol fi ketabel madresi (resalatol majister, al markazol tarbouya jomhouriyyat ol magh rebiyyat ol marakesh).
Taghipour, R., & Yavari, F., Marasi.M. (2019). sexual description in painters works from semiotic point of view pictures. Woman in culture and art. 11(1), 65-88.
Tahririan, M.H., & Sadri, A. (2013), analyzing the pictures of English books in high school, practical linguistic.16(2), 137-160.
Tanhaei Ahari, N., & Ameri, H., & Ameri A., & Shoeiri, H. (2020). the relation between text and picture in English books, based on speech semiotic and semantic, language research, 12(27), 149-176.
Van Leeuwen, (2016), studying social semiotic, translation. M Noubakht.Tehran: Elmi pub.
Zamiran, M. (2004). semiotic of Tehran art. Ghesse publication.
Zargar balaye jam, Sh., & Modarrese khiabani, Sh., & Hejazi M.J. (2020). social variety in pictures of English teaching books, Prospects. Zaban shenakhti magazine, Pazhoheshgah oloume ensani va motaleate farhangi.11(1), 93- 114.
Zohrabi, M., (2007), the role of text and picture in learning, Allameh magazine. 7(13), 249-260