1
دانشجوی دوره دکتری رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
2
عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
3
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان
10.22099/jcr.2024.7632
چکیده
نظریه دستور خوانش تصاویر در حوزه نشانه‌شناسی اجتماعی قرار می‌گیرد.Kress & Van Leeuwen (2006)با الهام از فرانقشهای معنایی Holiday (1996) ساختار مشابهی را برای تحلیل تصاویر ابداع نموده و قائل به فرانقشهای بازنمودی، تعاملی و ترکیبی در تصاویر شدند. در نوشتار حاضر با استفاده از این نظریه، به بررسی تصاویر اصلی کتاب‌های عربی متوسطه دوم پرداخته می‌شود. تصاویر از منظر فرانقشهای بازنمودی و تعاملی به صورت مجزا و از منظر فرانقش ترکیبی به صورت پیوسته و رابطه‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که در فرانقش بازنمودی، تصاویر مفهومی زیاد است؛ اما تصاویر روایتی بسیار کم است و رخداد و اعمالی به تصویر کشیده نمی‌شوند. بنابراین توازن بین الگوی روایتی و مفهومی برقرار نشد که از نقاط ضعف تصاویر کتاب‌های مورد پژوهش در این فرانقش است. بر اساس الگوهای فرانش تعاملی، بیشترتصاویر از لحاظ الگوی تماس، در حالت ارائه‌دهنده و نمایشی قرار دارند که با توجه به آموزش بودن کتاب‌ها منطقی به نظر می‌رسد؛ اما بین الگوهای فاصله و زاویه دید تناقض در معادل معنایی تصاویر ایجاد شده است. از منظر فرانقش ترکیبی، حدود نیمی از تصاویر دارای الگوی رایج ترکیب‌بندی نیستند که این امر موجب می‌شود فراگیران نتواند به صورت کامل به موضوع و هدف تصویر پی ببرند. همچنین در اکثر تصاویر تناسب میان متن و تصویر در حد ایده آل برقرار نشد که از نقاط ضعف دیگر تصاویر در این فرانقش می‌باشد. بنابراین بایسته است تغییراتی در الگوهای بصری و متنی تصاویر این کتاب‌ها صورت بگیرد تا موجب کارایی بیشتر تصاویر برای فراگیران شود.
آقایی نژاد, بهنام, صیادی نژاد, روح الله, & نجفی ایوکی, علی. (1403). بررسی و تحلیل تصاویر کتاب‌های «عربی، زبان قرآن» متوسطه دوم بر اساس نظریه دستور خوانش تصاویر کرس و ون لیوون(2006). پژوهشهای برنامه درسی, 14(1), 138-109. doi: 10.22099/jcr.2024.7632
MLA
بهنام آقایی نژاد; روح الله صیادی نژاد; علی نجفی ایوکی. "بررسی و تحلیل تصاویر کتاب‌های «عربی، زبان قرآن» متوسطه دوم بر اساس نظریه دستور خوانش تصاویر کرس و ون لیوون(2006)", پژوهشهای برنامه درسی, 14, 1, 1403, 138-109. doi: 10.22099/jcr.2024.7632
HARVARD
آقایی نژاد, بهنام, صیادی نژاد, روح الله, نجفی ایوکی, علی. (1403). 'بررسی و تحلیل تصاویر کتاب‌های «عربی، زبان قرآن» متوسطه دوم بر اساس نظریه دستور خوانش تصاویر کرس و ون لیوون(2006)', پژوهشهای برنامه درسی, 14(1), pp. 138-109. doi: 10.22099/jcr.2024.7632
VANCOUVER
آقایی نژاد, بهنام, صیادی نژاد, روح الله, نجفی ایوکی, علی. بررسی و تحلیل تصاویر کتاب‌های «عربی، زبان قرآن» متوسطه دوم بر اساس نظریه دستور خوانش تصاویر کرس و ون لیوون(2006). پژوهشهای برنامه درسی, 1403; 14(1): 138-109. doi: 10.22099/jcr.2024.7632
)