مفهوم‌سازی ارزشیابی نظام برنامۀ درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مطالعات برنامۀ درسی دانشگاه خوارزمی و عضو هیئت علمی مؤسسۀ آموزش عالی علمی کاربردی جهاد دانشگاهی

2 دانشیار مطالعات برنامۀ درسی دانشگاه خوارزمی

3 دانشیار مطالعات برنامۀ درسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف از انجام این پژوهش، مفهوم سازی ارزشیابی نظام برنامۀ درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی است. پژوهش دارای رویکردی کیفی و از روش گراندد تئوری به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ نیمه ساختاریافته با 16 نفر از نخبگان آگاه است. روش نمونه‌گیری از موارد مطلوب بوده است؛ یعنی افرادی که تجربۀ مستقیم از ارزشیابی برنامه‌های درسی دانشگاهی داشتند. برای تعیین اعتبار از راهبرد بازبینی مشارکت‌کنندگان، و بازبینی متخصصان استفاده شده است. به این منظور کدگذاری تحلیل در اختیار سه پژوهشگر قرار گرفت، که ضریب توافق 88/0 برآورد شد. از تحلیل محتوایی کیفی اطلاعات حاصل از نظرات متخصصان 4درون مایۀ اصلی شامل بافت، فرایند، مداخله‌گر و پیامد استخراج شد. در ارتباط با درون مایۀ اصلی بافت  تعداد 16درون مایۀ فرعی، در مجموع 144 فراوانی، و درون مایۀ اصلی فرایند تعداد 35 درون مایۀ فرعی، در مجموع با 179 فراوانی، در ارتباط با درون مایۀ مداخله‌گر تعداد 10 درون مایۀ فرعی، در مجموع 39 فراوانی، و در ارتباط با درون مایۀ پیامد نیز تعداد 7 درون مایۀ فرعی در مجموع 42 فراوانی به دست آمده است. نظر به ماهیت متفاوت برنامه‌های درسی نظام علمی-کاربردی، با سایر نظام‌های آموزش عالی، نسبت به لحاظ کردن دقیق همۀ ابعاد و مؤلفه‌های مستخرج از پژوهش حاضر در ارزشیابی از برنامه‌های درسی دقت نظر لازم و کافی اعمال شد. هر چند سال یکبار نسبت به بروزرسانی ابعاد و مؤلفه‌های مستخرج از پژوهش حاضر برای ارزشیابی نظام برنامۀ درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی اقدام لازم صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


Adib, Y; Fathi Azar, A; Alizadeh, M; Dehghani, Gh, A.(2018). Design and validation of a tool for evaluating the curriculum of clinical medicine course in terms of social accountability. Journal of Educational Development in Medical Sciences, Volume 11, Number 29, Spring 2018. (Persian)
Ahmadi, Gh. And Bahrami, M. (2004). Assessing Education Evaluation Models in order to Present a Suitable Model for Evaluating Curriculum of Applied Science. Third National Congress of Applied Sciences Higher Education, Tehran, November 2004. (Persian)
Alkin, C. Marvin. (2011). Evaluation essentials from A to Z. New York. The Guilford Press.
Bolstad, R. (2004). School – based curriculum development: redefining the term for New Zealand schools today and tomorrow. Paper Presented at the Conference of the New Zealand Association of Research in Education (NZARE), (November), 24–26.
Comprehensive University of Applied Sciences portal, 2018. (Persian)
Dehghani, M., Pakmehr, H., & Jafari, H. (2011). Managerial Challenges of Curriculum Implementation in Higher Education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 15, 2003–2006.
FathiVajargah, C. (2002). Educational Needs Assessment: Patterns and Techniques. Tehran, Ayge Publishing. (Persian).
Fathi Vajargah, C; Mosaipour, N; Yaddagazadeh, Gh. (2014). Higher Education Curriculum (Introduction to Concepts, Perspectives, and Patterns). Tehran: Mehraban Publishing Book Institute.
Fitzpatrick. L. J., Sanders,R.J, & Worthen, R.B. (third Edi, 2004). Program evaluation: Alternativeapproaches and practical guidelines. Pearson Education, Inc.
Hojjati, S A; YarMohammadian, M, H; Wrestling, N.(2017). Designing an appropriate model for evaluating the academic achievement of technical and engineering departments based on the lived experiences of professors and students. Quarterly Journal of New Approach in Educational Management, Year 8, Issue 2, Summer 2017. (Persian)
Hökkä, P., Eteläpelto, A., & Rasku-Puttonen, H. (2010). Recent tensions and challenges in teacher education as manifested in curriculum discourse. Teaching and Teacher Education, 26(4), 845–853.
Kalbasi, F. (2012). Evaluation of Talented Guidance Schools Curriculum and the Current Process of Identifying Talented Students in order to offer an Optimal Model (Doctrate Thesis). Ministry of Science, Research and Technology, Isfahan University, Faculty of Education and Psychology.  (Persian)
Maroufi, Y. (2013). Evaluation of Curriculum Planning System, Iranian Curriculum Encyclopedia. . (Persian)
Mathison, S. (ED). (2005). Encyclopedia Of Evaluation. Thaousand Oaks,CA: Sage Publications, Inc.
Medbery, R. L., Sellers, M. M., Ko, C. Y., & Kelz, R. R. (2014). The unmet need for a national surgical quality improvement curriculum: a systematic review. Journal of Surgical Education, 71(4), 613–631.
Mohammadi, R; Rahimi, H; Hashemiparast, S, M. (2015). Assessment from Doubt to Continuous Improvement of Quality in Applied Science Education System: Objectives, Necessity, Features, Methods and Recommendations. Third National Congress of Higher Education in Applied Sciences, December 2004. . (Persian)
Mooiman, M. B., Sole, K. C., & Kinneberg, D. J. (2005). Challenging the traditional hydrometallurgy curriculum—an industry perspective. Hydrometallurgy, 79(1–2), 80–88. (Persian).
MoslehAmirdehi, H., Neyestani, M., and Jahanian, I. (2016). The Role of External Evaluation in Quality Improvement of Higher Education System, Case of Babol Medical University. Research and Planning in Higher Education Quarterly, 22(4), 18-36. (Persian)
Nateghi, F; Yousefi, A; Yarmohammadian M, H. (2008). Designing the evaluation model of Iran's high school chemistry curriculum. Journal of Knowledge and Research in Educational Sciences, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, No. 20, 2008. . (Persian)
Ornstein, A. (1997). Foundation of Education. Houghton Mifflin, 6 Edition.
Rahmani, R. and Fathi Vajargah, K. (2008). Evaluation of Quality in Higher Education. Education Strategies in Medical Sciences, 1(1); 31-54. (Persian)
Ranai, M., Rezai, P., Karimyan, F., & Karimi, F. (2012). Challenges Rooted in Curriculum Globalization. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 4567–4570.  
Rowshani Ali Bene Si, H., Fathi Vajargah, K., and Khorasani, A. (2017). Challenges of the Quality of Curriculum Evaluation in Online Courses (Case of Study: Shahid Beheshti University). Educational Measurement and Evaluation Studies, 7(18); 11-28. (Persian).
Saif, A, A.. (2003). Educational measurement, measurement and evaluation. Tehran: Doran.
Schoonmaker, F. (2010). “Curriculum Evaluation” Encyclopedia of curriculum studies. SAGE Publications, Inc.
Statute of the Comprehensive University of Applied Sciences, 1996. (Persian)
Soare, E. (2015). Perspectives on Designing the Competence Based Curriculum. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 972–977.
Torkzadeh, J. & Nekoumand, S. (2015). Validating the Scale of University's Power of Response to Environment. Asian Journal of Research in Social Sciences and Humanities 5, 241-252.
Torkzade, J., Marzoughi, R., Mohammadi, M., Salimi, Gh, and Keshavarzi, F. (2016). Developing the Framework of Evaluating the Effectiveness of Higher Education Curriculums Based on Strategic Approach. Curriculum Researches, 6(2); 41-64. (Persian).
Tyler, R . W. (1950). Basic principles of curriculum and instruction. Chicago , ILL. University of Chicago Press.
Yarmohammadian, M H; Sadoughi, F; Ehteshami, A; Salarianzadeh, M H; Kasaei Esfahani, M (2010). Suggested Model for Evaluation of Pediatric Education. Iranian. Journal of Medical Education (Special Education Development Letter), (Persian).