ارزشیابی کیفیت عناصر برنامه درسی آموزش الکترونیکی در آموزش عالی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه تربیت حرفه ای، دانشگاه فرهنگیان

2 استادیار، گروه آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان

چکیده

مطالعة حاضر با هدف ارزشیابی کیفیت عناصر برنامه درسی آموزش الکترونیکی در سطح دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی ایران انجام گرفت. برای این منظور از مقیاس طراحی شده توسط محققین که هفت عنصرِ هدف، محتوا، رسانه، طراحی، سازماندهی مواد یادگیری، راهبردهای یاددهی-یادگیری و ارزشیابیِ برنامة درسی آموزش الکترونیکی را می سنجید استفاده شد. شرکت‌کنندگان پژوهش متشکل از 702 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر، شیراز، صنعتی اصفهان و دانشکدة علوم حدیث شهرری بودند. یافته‌های حاصلاز اجرای آزمون t تک نمونه‌ای بر داده‌های پژوهش نشان داد که دانشگاه‌های مورد مطالعه از نظر کیفیت عناصر برنامه درسی آموزش الکترونیکی وضعیتی بالاتر از حد متوسط دارند. به علاوه، یافته‌ها حاکی از آن بود که بعد «پداگوژیک» پس از بعد «طراحی محیط ارائه»، بهترین وضعیت را در بین ابعاد تشکیل‌دهندة آموزش الکترونیکی در سطح آموزش عالی ایران داراست، هرچند این برتری بیانگر وضعیت مطلوب برای ابعاد یاد شده در نظام آموزش الکترونیکی کشور ما نیست.

کلیدواژه‌ها


اکبری بورنگ، محمد؛ جعفری ثانی، محمد؛ آهنچیان، حسین وکارشکی، محمدرضا (1391) ارزیابی کیفیت یادگیری الکترونیکی در دانشگاههای ایران بر اساس جهتگیری های برنامه درسی و تجربه مدرسان، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 66، ، صص . 97-75
اناری نژاد، عباس، ساکتی، پرویز و صفوی، سید علی اکبر(1389). طراحی چارچوب مفهومی ارزشیابی برنامه های یادگیری الکترونیکی در موسسات آموزش عالی.  فصلنامه فناوری آموزش. سال چهارم، شماره 3 (پیاپی 15). صص191-201.
اناری نژاد، عباس، محمدی، مهدی(1393). شاخص های عملی ارزشیابی آموزش الکترونیکی در آموزش عالی ایران. مجله مدیا، بهار 1393، دوره 5، شماره 1، صص 11-25.
بدریان، مرضیه(1387). ارزشیابی برنامه درسی الکترونیکی رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی بر اساس الگوی رودریک سیمز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
جعفری ثانی، حسین؛ سعیدی رضوانی، محمود؛ زارعی توچینی، محسن و پاک مهر، حمیده. (1392) ویژگی های کلیدی برنامه درسی مبتنی بر آموزش الکترونیکی در آموزش عالی، آموزش عالی ایران; دوره ۵، شماره۲.
ربیعی، مهدی؛ محبی امین، سکینه و حاجی خواجه لو، صالح رشید(1389). ارزیابی کیفیت درونی برنامه درسی دوره ی آموزش مجازی دانشگاه فردوسی مشهد، مجله افق توسعه آموزش پزشکی، دوره 4، شماره 1، صص 29-  36.
روشنی علی بنه سی، حسن؛ شاهعلی‌زاده، محمد؛ حیدری، سکینه؛ فتاحی، محمد. (1395) آسیب‌شناسی اجرای برنامه درسی دوره آموزش الکترونیکی در ایران (مطالعه موردی دانشگاه شهید بهشتی تهران). مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی. ۱۳۹۵; ۷ (۲) :۱۳۷-۱۵۲
زارعی زوارکی، اسماعیل؛ جعفرخانی، فاطمه (1388) چند رسانه ای آموزشی و نقش آن در آموزش ویژه، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، بهمن و اسفند 1388 - شماره های 98 و 99 (9 صفحه - از 22 تا 30)
سراجی، فرهاد (1394) برنامه درسی مجازی، دانشنامه ایرانی برنامه درسی، محور 12؛ برگرفته از:
http://www.daneshnamehicsa.ir/Default.aspx?PageName=News&Action=Subjects_Details&ID=50781
سراجی، فرهاد, عطاران، محمد, نادری عزت اله, علی عسگری مجید (1386) طراحی برنامه درسی دانشگاه مجازی، مطالعات برنامه درسی، پاییز 1386 ،دوره  2 , شماره  6 ; از صفحه 79 تا صفحه 118 .
 سراجی، فرهاد، عطاران محمد، علی عسگری، مجید(1387). ویژگیهای طرح برنامه درسی دانشگاههای مجازی ایران و مقایسه آن با الگوی راهنمای طراحی برنامه درسی دانشگاه مجازی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی. دوره  14، شماره  4 (50)، صص 97 - 118
صفوی، علی اکبر(1388). آموزش الکترونیکی، از ایده تا عمل. تهران: انتشارات پژوهشگران نشر دانشگاهی.
عطاران‌، محمد (1383) جهانی شدن، فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت، تهران: موسسه توسعه فناوری‌آموزشی مدارس هوشمند.
قائدی، بتول، عسگری، مجید علی و عطاران، محمد(1386). ارزشیابی برنامه درسی آموزش مجازی رشته مهندسی کامپیوتر، مجموعه مقالات دومین کنفرانس آموزش الکترونیکی، زاهدان، صص 12-23.
ملکی، حسن(1385). برنامه‌ریزی درسی، راهنمای عمل. تهران: نشر اندیشه، چاپ هشتم.
 Chao, T., Saj, T., & Tessier, F.(2007) "Establishing a Quality Review for Online Courses". Educause Quarterly,2006, Vol.29 , No.3, pp.32-39. < http: //www.educause. edu/apps/eq/eqm06/ eqm0635.asp>. [ 26 Oct 2007 ].
Farajollahi. M, Najafi. H, Nosrati. K, Mansoori. H, Sadat Fatemi. M. (2013). Developing an Evaluation Model for E-Learning in Higher- Education: A Case Study of Payame Noor University. Journal of Education and Practice; 4(5).
Fresen, J. W. (2010). "Quality Assurance Practice in Online (web-supported) Learning in Higher Education: An Explaratory Study , University of Pretoria" , Pretoria , South Africa. [Online].< http :// upetd.up.ac.za./thesis/available/etd>. [5 May 2010].
Govindasamy, T. (2002). "Successful Implementation of E-learning Pedagogical Considerations". The Internet and Higher Education, Vol. 4, No. 7: 287-299.
Hicks, M., Reid, I., & George, R. (2001). Enhancing on-line teaching: Designing responsive learning environments. International. Journal for Academic Development, 6 (2), 143-151.
Hughes, J. & Attwell, G. (2009). "A Framework for the Evaluation of E-learning: Exploring Models and Partnerships for E-learning in SMEs". [Online]. <http: //findarticles.com/p/articles /mi_hb>. [ 14 February 2009].
 Illinois Online Network (ION) University of Illinois. (2007). "A Tools to Assist in the Design Redesign, and /or Evaluation of Online Courses". [Online]. < www.ion.uillinois.edu/>. [ 12Aug 2007].
Khan, B. H. (2001). A Framework for Web-based Learning. Educational Technology Publications. Englewood Cliff: New Jersey
Klein, M. F. (1989). A conceptual framework for curriculum dicision making. In the politics of curriculum decision making. M. F. Klein(Ed).
Lokken, F. (2009)"2008 Distance Education Survey Results". [Online]. <http:// www.itcnetwork.org /file.php? file ITC-ANNUAL SURVEY MARCH 2009 .htm>. (accessed 12 May 2009).
Odunaike, S. , Olugbara, O. and Ojo, S. (2013). E-learning Implementation Critical Success Factors. Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists. Vol I, IMECS 2013, March 13 - 15, Hong Kong.
Paris, M. (2003). Simulation authoring tools for interactive e-learning courseware development. Higher Education Academy Resources database. Available online at: http://www.heacademy.ac.uk/ resources.asp? process= full_record&section=generic&id=451 (accessed 31 March 2013).
The Institute for Higher Education Policy (2000). Quality ON the Line, Benchmarks for Success in Internet- based Distance Education. Washington, DC: IHEP.
Tyler, R. W. (1949). Basic priciplees of curriculum and instruction, Chicago: University of Chicago Press.
Steel, C., & Levy, M. (2009). Creativity and constraint: Understanding teacher beliefs and the use of LMS technologies. In Same Places, Different Spaces. Proceedings Ascilite Auckland. Retrieved from: http://www.ascilite.org.au/conferences/ auckland09/procs/steel.pdf.
Zais, R. C. (1976). Curriculum principles and foundation. American: W. N. C. Brown publisher.