خودارزیابی عمل‌کرد نظارتی سرگروه¬های آموزشی شهر شیراز در مقایسه با ارزیابی معلمان از آن‌ها بر اساس الگوی نظارت و راهنمایی آموزشی اولیوا و پاولز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز

2 دانشگاه شیراز و مدرس دانشگاه فرهنگیان

3 سرگروه آموزش حرفه و فن شیراز

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه خودارزیابی سرگروه­های آموزشی از عمل‌کرد نظارتی خود با ارزیابی صورت گرفته توسط معلمان تحت نظارت و راهنمایی آموزشی آن‌ها بر اساس الگوی مفهومی اولیوا و پاولز بود. بدین منظور از میان معلّمان و سرگروه‌های آموزشی شاغل در نواحی چهارگانه‌ی شهر شیراز در سال تحصیلی 90 – 1389 به تعداد 8761 معلم و 175 سرگروه آموزشی، نمونه‌ای به حجم 488 نفر (368 معلم و 120 سرگروه آموزشی) با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی انتخاب گردید. برای جمع‌آوری اطلاعات، مقیاس خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی ترک‌زاده و نوروزی (1389) استفاده گردید که پایایی ابزار 80/0 و روایی آن 90/0-63/0، محاسبه و تأیید شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش‌های آماری تی تک نمونه‌ای، تی مستقل و تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد: 1) سرگروه‌های آموزشی شهر شیراز، عمل‌کرد نظارتی کلی خود و هم‌چنین عمل‌کرد نظارتی خود در ابعاد کمک به معلمان در طراحی آموزش، ارائه آموزش، اداره کلاس درس، ارزشیابی از آموزش، انجام کارهای گروهی و کمک‌های انفرادی را بالاتر از متوسط و در حد مطلوب، و عمل‌کرد نظارتی خود در ابعاد کمک به معلماندر طراحی و اجرای برنامه درسی، ارزیابی برنامه درسی، ارزیابی از خود و کمک از طریق برنامه‌های ضمن خدمت را در سطح متوسط ارزیابی نمودند. 2) معلمان، عمل‌کرد نظارتی کلی سرگروه‌های آموزشی و نیز عمل‌کرد نظارتی آنان در تمام ابعاد ده‌گانه‌ی فعالیت‌های نظارت و راهنمایی آموزشی را پایین‌تر از متوسط و در حد نامطلوب ارزیابی نمودند. 3) سرگروه‌های آموزشی عمل‌کرد نظارتی خود را هم در عمل‌کرد کلی و هم در تمامی ابعاد ده‌گانه، به شکلی معنادار بالاتر از ارزیابی صورت گرفته توسط معلمان، برآورد نمودند. 4) بین ارزیابی معلمان از عمل‌کرد سرگروه‌های آموزشی در ابعاد سه‌گانه‌ی به‌سازی معلمان، به‌سازی آموزشی و به‌سازی برنامه، درسی تفاوت معناداری وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
احمدی،محمدجواد (1376). بررسی عمل‌کرد راهنما معلمان دوره ابتدایی بر مبنای دستورالعمل شرح وظایف از دید معلمان و مدیران نواحی و مناطق اصفهان.(طرح پژوهشی).شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان. ایران.
ترک‌زاده، جعفر؛ نوروزی، نصراله. (1389). نیاز‌سنجی خدمات نظارت و راهنمایی آموزشی معلمان شهرستان دشتستان. گزارش پژوهشی منتشر نشده.
جعفری هرندی، محمدعلی (1382). بررسی عوامل موثر بر اثر بخشی وظایف نظارتی مدیران ابتدایی مناطق شرق اصفهان. (پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، ایران.
خورشیدی، عباس. (1382).نظارت و راهنمایی تعلمیاتی. تهران: انتشارات یسطرون.
عباسی، اسداله. (1375). مقایسه وضعیت موجود و مطلوب نقش نظارت و راهنمایی مدیران در مدارس ابتدایی شهرستان کازرون از دیدگاه  معلّمان. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، ایران.
عزیزی، نعمت اله. (1387). بررسی علل ناموفق بودن برنامه نظارت آموزشی در مدارس ابتدایی کردستان.  مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اهواز، 14(4): 100-73.
محمدیان، زینب. (1385). بررسی و مقایسه نظرات اعضاء گروه­های آموزشی دوره­های تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران پیرامون میزان توجه گروه­های مذکور به وظایف نظارت و راهنمایی آموزشی. (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، ایران.
نادری،رئوف(1381).بررسیمیزانانطباقعمل‌کردمعلّمانراهنمایدوره‌یابتداییاستان کردستانباشرحوظایفسازمانیآنانازدیدگاهراهنمامدیرانومسئولانآموزش وپرورش. (طرح پژوهشی).سازمانآموزشوپرورشاستانکردستان، ایران.
ب. انگلیسی
Abd Al Jabar, A. (1989). A comparison of the current received and preferred supervisory practices as reported by Iraqi elementary teachers, urban areas of Baghdad city.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9016596)
Abdulkareem, A. (2001). Supervisory Practices as Perceived by Teachers and Supervisors in Riyadh Schools, Saudi Arabia.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3032952).
 Al-Mughaidi, A. M. (1997b). The perceptions of supervisors and teachers of some supervision aspects.The 1st Educational Conference: Educational Trends and the Future challenges 2 (pp. 463-515).
Al-Tuwaijri, S. H. (1985). The relationship between ideal and actual supervisory practices as perceived by supervisors in Saudi Arabia.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 8529492)
Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD). (2002). Design your professional development program. Alexandria, VA: Author.
Banton, M. E. (1999). Teacher preferences for supervision practices: Traditional or collegial, both or neither.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9935385)
Beach, D. M., &Reinhartz, J. (2000).Supervisory leadership: Focus on instruction. Boston: Allyn and Bacon.
Bishop, L. J. (1976). Staff development and instructional improvement: Plans and procedures. Boston: Allyn and Bacon.
Blumberg, A. (1980). Supervisors & teachers: A private cold war. Berkeley: McCutchan.
Clark, P. L. (1998). Perceptions of New Hampshire teachers and supervisors regarding teacher supervision.(Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9831940)
DiPaola, M., & Hoy, W. K. (2008).Principals improving instruction: Supervision, evaluation, and professional development. Boston: Allyn and Bacon.
Firth, G. R. (1997).Governance of school supervision. In Gerald Firth & Edward Pajak  (Eds.), Handbook of Research on School Supervision. New York: Macmillan.
Glatthorn, A. (1990). Supervisory leadership. Glenview: Scott, Foresman/Little, Brown Higher Education.
Glickman, C. D., Gordon, S. P., & Ross-Gordon, J. M. (2007).Supervision and instructional leadership: A developmental approach (7th ed.). Boston:Allyn and Bacon.
Harris, B. (1989). In-service education for staff development. Boston: Allyn and Bacon.
Hilo, G. H. (1987). Teachers’ perceptions of instructional supervisory practices in the existing secondary schools in the Nablus educational district, the West Bank.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 8806598)
Hismanoglu, M., &Hismanoglu, S. (2010). English language teachers’ perceptions of educational supervision in relation to their professional development: A case study of Northern Cyprus. Novitas-ROYAL (Research on Youth and Language),4(1):16-34.
Keller, C., & Duffy, M. (2005). ‘I said that?’ How to improve your instructional behavior in just 5 minutes per day through data-based self-evaluation.Teaching exceptional children,37(4): 36–39.
Kilminster, S.M., Jolly, B., & Van der Vleuten, C. (2002)  A framework for training effective supervisors. Medical Teacher,24(4): 385-389.
Lovell, J. T., & Wiles, K. (1983).Supervision for better schools(5th ed.). Englewood Cliffs, N.J.: Prentice Hall.
Marquit, L. J. (1968). Perceptions of the supervisory behaviors of secondary school principals. U. S. Department of Health, Education & Welfare; Office of Education. (ERIC Document Reproduction Service No. ED020579).
Oliva, P. F. (2001). Developing the curriculum (5th ed.). NewYork: Longman.
Oliva, P. F., &Pawlas, G. E. (2004).Supervision for today’s schools.(7th ed.). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Paterson, F. W. (1990). A Study of the perceptions of teachers, principals, and supervisors about the present practice and the ideal practice of instructional supervision in the public schools of Tennessee.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9112875)
Pool, W. L. (1994).Removing the “super” from supervision.Journal of Curriculum and Supervision,9 (3): 284-309.
Rader, S. M. (1989). Supervisors’ perceptions of the actual and ideal practice of supervision of instruction in city, exempted villages, local, and county unit school districts, in the State of Ohio.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9024128)
Sergiovanni, T., &Starratt, R. (2002).Supervision: A redefinition. Boston: McGraw-Hill.
Sidhu, G. K., &Fook, C. U. (2010). Formative supervision of teaching and learning: Issues and concerns for the school head. European Journal of Scientific Research,39(4): 589-605
Sullivan, S., &Glanz, J. (2000). Alternative approaches to supervision: Cases from the field. Journal of Curriculum and Supervision,15(3): 212- 35.
Taylor, D. M. (1986).Perceptions of teachers in small, isolated Alaskan schools regarding supervision received compared to supervision preferred.(Doctoral dissertation).Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 8624518)
Wiles, J., &Bondi, J. (2004).Supervision: A Guide to Practice (6thed). Upper Saddle River, NJ: Pearson.
Wragg, E. C. (1993). Classroom management. New York: Routledge.
Wu, V., & Short, P. M. (1996).The relationship of the empowerment to teachers’ job commitment and job satisfaction.Journal of Instructional Psychology, 23:85-9. 
Zepeda, S. J. (2007). Instructional supervision: Applying tools and concepts(2nd ed.). NY: Eye on Education.