طراحی الگوی مفهومی فعالیت‌های فوق‌برنامه با تأکید بر ساحت‌های تربیت زیباشناختی و هنری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استادیار، گروه آموزش روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

10.22099/jcr.2025.7993

چکیده

آموزش‌وپرورش به‌عنوان محور و قلب توسعه فرهنگی در راستای ساحت‌های سند تحول بنیادین، موظف به ارتقا، پرورش و رشد حوزه‌های ادراکی، شناختی، ارزشی و گرایشی دانش‌آموزان می‌باشد. برای رسیدن به این مقصود، فعالیت‌های فوق‌برنامه از قابلیت های قابل توجهی برخوردار است. این پژوهش با هدف طراحی الگوی مفهومی فعالیت‌های فوق‌برنامه با تأکید بر ساحت‌های تربیت زیباشناختی و هنری دانش‌آموزان انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده‌ها، کیفی بوده است. بر این اساس، از رویکرد گراندد تئوری، با مراجعه به اندیشمندان و خبرگان موضوع و پیگیری مراحل سه‌گانه کدگذاری، الگوی مفهومی ارائه شده است. یافته‌های پژوهش نشان دادند عوامل تأکید بر پرورش حواس، فراهم‌سازی زمینه‌های مناسب پرورش تخیل و قوة خیال، تأکیـد بـر فـراهم‌سـازی زمینـه‌هـای کسـب شایسـتگی رمزگـذاری و رمزگشـایی برای متربیان، تأکید بر فراهم‌سازی زمینه‌ها و شرایط آفرینشگری و خلاقیت برای متربیان، تأکید بر انعطاف‌پذیری تربیت زیبایی‌شناختی و هنری، و تأکید بر فراهم آوردن زمینة گرایش و تخصص هنری در متربیان، ممکن است شرایط علّی مشارکت فعال دانش‌آموزان در فعالیت‌های فوق‌برنامه در مدارس باشند که باعث توسعه تربیت زیباشناختی و هنری از لحاظ علمی، فرهنگی، معنوی، اجتماعی و هنری شود و مجموعاً اجرای ساحت تربیت زیباشناختی و هنری سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش را نشانه می‌روند. عوامل و شرایط علّی زمینه‌ای زیرساختی و محیطی و عوامل محتوایی و رفتاری، ممکن است میانجی‌گر و یا تعدیل‌کننده این رابطه باشند. درنتیجه تمامی عوامل و شرایط بیان‌شده ممکن است منجر به توسعه پایدار تربیت زیباشناختی و هنری در جامعه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات