تجربه زیسته ی دانش آموزان از مدرسه: راهنمای عمل برنامه درسی

بینش, مرتضی; کشتی آرای, نرگس; یوسفی, علیرضا; یارمحمدیان, محمدحسین

doi:10.22099/jcr.2014.3082

تجربه زیسته ی دانش آموزان از مدرسه: راهنمای عمل برنامه درسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانش آموخته دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

² استادیار گروه برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

³ دانشیار گروه آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، مدیریت مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

⁴ استاد گروه برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

10.22099/jcr.2014.3082

چکیده

هدف از انجام این تحقیق، توصیف، تبیین و تفسیر تجارب زیسته‌ی دانش‌آموزان از مدرسه است. شرکت‌کنندگان در این پ‍‍ژ‍وهش دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های شهرستان سبزوار بودند که با روش نمونه‌گیری هدف‌مند متجانس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق نیمه‌ساختار یافته، نقاشی، دفترچه خاطرات بود. مصاحبه‌ها تک‌تک انجام می‌گرفت و کدگذاری می‌گردید که بعد از چهاردهمین مصاحبه اطلاعات به‌حد اشباع رسید و اطلاعات جدید به‌دست نیامد ولی برای اعتبار بخشی تا بیست و دو نفر ادامه پیدا کرد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات روش کدگذاری موضوعی بود. برای تعیین اعتبار یافته‌ها از روش سه سوسازی و روایی بازسازی واقعیت و برای افزایش پایایی پژوهش مصاحبه‌ها با یک برنامه‌ی قبلی در یک فضای مناسب و رعایت شرایط مصاحبه با راهنمای‌های لازم و به‌دور از سوگیری و اعمال نظر خاص انجام می‌گرفت. نتایج به‌دست آمده در سه مقوله اصلی(‌مدرسه تصوری، مدرسه تعاملی(واقعی) و مدرسه ایده‌آل) دسته‌بندی شدند. یافته‌ها بیانگر آن بود که دانش‌آموزان قبل از مدرسه گاه تصویر مثبت به‌خاطر انتظار سواددار شدن و زندگی با دوستان و گاه تصویر منفی به‌خاطر جدایی از والدین و ترس از مدرسه و گاه تصویر مبهم داشته‌اند. تجربه‌ی زیسته‌ی دانش‌آموزان از مدرسه نشان داد که آن‌ها مدارس امروزی را غیرصمیمی، خشک و با یک نگاه حاکم و محکوم که محتوای زیاد و غیرکاربردی را به صورتی صرفأ مکانیکی آموزش می‌دهد، معرفی‌کردند. آنان مدارس ایده‌آل خود را دارای ویژگی‌هایی چون آزادی، نزدیک بودن به زندگی واقعی، شاد، انعطاف‌پذیر با روابط والدینی دانستند.

کلیدواژه‌ها