The Role and Function of the Fifth-Grade Elementary and Third-Grade Guidance School Social Studies Textbooks in National Identity Formation

Document Type : Research Paper

Authors

Abstract

       Educational system is a primary means of cultural transfer. School textbooks, therefore, contribute to the formation of national identity in students. The main question for this study, accordingly, was how fifth-grade elementary and third-grade guidance school textbooks of Social Studies represent national identity in Iranian educational system. Methodologically, content analysis informs this study. The analysis of their content reveals the deficiencies of these textbooks in their representation of national identity. The results convey that religious and political aspects of national identity are most prominently represented in these textbooks. Meanwhile, national values and norms, ethnicities and subcultures, national symbols as well as modernity are underrepresented or entirely ignored. Thus, it is strongly suggested that the representation of national identity should be revised in Social Studies textbooks.

Keywords


الف. فارسی
احمدی، حبیب. (1382). روان شناسی اجتماعی. شیراز: مرکز نشر دانشگاه شیراز
اسدی، مهوش. (1383). راه‌های شناسایی وطن دوستی در دانش آموزان متوسطه‌ی استان قزوین. کارشناسی تحقیقات آموزش و پرورش استان قزوین.
حق پناه، جعفر. (1376). هویت ایرانی: چند برداشت. مجله‌ی کیهان فرهنگی. 14 (135): 7.
دلاور، علی. (1374). مبانی نظری وعلمی پزوهش در علوم انسانی واجتماعی. تهران: رشد.
دوچ، مورتون و کراوس، م؛ روبرت. (1386). نظریه‌ها در روانشناسی اجتماعی. ترجمه‌ی مرتضی کتبی. تهران: دانشگاه تهران.
رجایی فرهنگ. (1383). مشکل هویت ایرانیان امروز. تهران: نشر نی.
رواسانی، شاپور. (1380). زمینه‌های اجتماعی هویت ملی. تهران: مرکز باز شناسی اسلام و ایران.
ساروخانی، باقر. (1378). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سروش، عبدالکریم. (1377). رازدانی، روشنفکری ودینداری. تهران: موسسه‌ی فرهنگی صراط.
   سروش، مریم. (1380). بررسی عوامل فرهنگی- اجتماعی موثر بر هویت مذهبی جوانان- مطالعه‌ی  موردی جوانان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
سریع القلم، محمود. (1383). متدولوژی فهم هویت ملی. در مجموعة هویت ملی در ایران به کوشش داود میر محمدی، تهران: تمدن ایرانی.
شاه سنی، شهرزاد. (1386). تبیین ساز و کارهای مؤلفه‌های جامعه پذیری کتاب‌های علوم انسانی دوره ابتدایی در چارچوب تحلیل انتقادی گفتمان. پایان نامه‌ی دکتری دانشگاه شیراز.
شریعتی، علی. (1380). ویژگی‌های قرون جدید. تهران: قلم.
شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش. (1372). اهداف پرورشی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. تهران: تربیت.
شولت، یان، آرت. (1382). نگاهی موشکافانه بر پدیده‌ی جهانی شدن. ترجمه‌ی مسعود کرباسیان. تهران: علمی و فرهنگی.
عشوری، زهرا. (1378). تحلیل محتوای داستان‌ها و روایی‌های کتاب‌های فارسی دوره‌ی ابتدایی در سال تحصیلی 77-76 و مقایسه‌ی آن با هدف‌های آموزش و پرورش دوره‌ی ابتدایی. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
علاقه بند، علی. (1377). جامعه شناسی آموزش و پرورش. تهران: نشر روان.
محسنی، نیک چهره. (1375). ادراک خود: از کودکی تا بزرگسالی: دیدگاه ها، نظریه‌ها و کاربردهای تربیتی و درمانی. تهران: موسسه‌ی انتشارات بعثت.
معظم پور، اسماعیل. (1380). هویت فرهنگی در عصر رضاشاه. نامه‌ی پژوهش، 22 و 23: 49-33.
مطهری، مرتضی. (1385). خدمات متقابل اسلام وایران، چاپ 32، تهران: صدرا.
ملا صادقی، منیره. (1378). نقش فعالیت‌های فرهنگی مدارس در شکل دهی هویت ایرانی دانش آموزان. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
منادی، مرتضی. (1383). جهانی شدن: دستگاه‌های فرهنگی و جوانان ایرانی. در کتاب آموزش و پرورش و گفتمان‌های نوین. گردآوری توسط محمد علی محمدی و حسین دهقان. تهران: پژوهشکده‌ی تعلیم و تربیت.
ملکی، حسن و انتظاری، علی. (1371). کتاب راهنمای معلم تعلیمات اجتماعی سال اول راهنمایی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
هادی نژاد، سید هادی. (1374). تحلیل محتوای کتب فارسی سال چهارم و پنجم ابتدایی و مقایسه‌ی آن با هدف‌های آموزش و پرورش دوره‌ی ابتدایی. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
هولستی، آر. آل. (1373). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. ترجمه‌ی نادر سالارزاده امیری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
یاوری، نوشین. (1373). اقوام و قومیت در کتاب‌های درسی. فصلنامه‌ی گفتگو، 3:
42-25.
ب. انگلیسی
Carr, D. (2003). Making sense of education. U.K: Routlegdge Falmer Press.
Fereshteh, M. Hussein. (1992). The U. S. and Japaneese education: Should they be compared? Paper presented at Lehigh university's conference on education and economics in technologically advacing countries. Bethlehem, P. A.
Jenkins, R. (1996). Social identity. U. K. Routledge press.
Keller, D. and Dror, I. (1995). Planning non- formal education curricula: the case of Israel. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco.
 Meskoob, S. (1992). Iranian nationality and the persian language.  Washington D.C., Mage Publishers
Miller, D. (1995). On Nationality. U. K. Clerendon Press.
Poole, Ross. (2003). National Identity and Citizenship. In the: Identities, by Linda Martin, Alcoff and Eduardo Mendieta (Eds). U. K. Blackwell publishing.
Siriwardena, R. (2002). National identity, content of education and ethnic perceptions. http // www.Sangam.org / Analysis  national- identity.