شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

2 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

3 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

4 استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

چکیده

پژوهش حاضر در صدد شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی کشور است. در این پژوهش، از روش تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شده است. جامعه‌ی آماری آن، شامل تمامی معلمان و مدیران مشمول طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره‌ی ابتدایی کشور بوده و ابزار تحقیق پرسش‌نامه‌ی 33 گویه­ای محقق ساخته بوده است.
نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب، عوامل مدیریتی، عوامل مرتبط با معلم، عوامل فیزیکی و روانی و عوامل ایجادکننده جو تعامل و تشریک مساعی بیش‌ترین تأثیر بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور را داشته­اند. هم‌چنین، از میان گویه­های مربوط به عوامل مدیریتی گویه‌ی ارتقای مستمر دانش، مهارت و ظرفیت معلمان، از میان گویه­های مربوط به عوامل مرتبط با معلم، گویه‌ی توجه به اصلاح و ارتقای نگرش‌های معلمان نسبت به طرح؛ در رابطه با عوامل فیزیکی و روانی، گویه‌ی­ متناسب بودن تعداد دانش­آموزان کلاس با توجه به اهداف طرح و در رابطه با عوامل ایجاد کننده جو تعامل و تشریک مساعی، گویه‌ی ایجاد جو تفاهم و تشریک ­مساعی میان والدین دانش­آموزان و مسؤولان مدرسه، بیش‌ترین تأثیر را بر اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور داشته­اند. پژوهش‌گران در پایان، پیشنهادهایی برای بهبود اجرای طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس دوره ابتدایی کشور ارایه داده­اند. 

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
1. ایزمن، فاماس راون. (1378). راهبردهایی برای کاهش تکرار پایه. مترجم: ع. ا. سیف. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
2. برقی، محمد جعفر. (1378). علل موفقیت و عدم موفقیت دانش­آموزان دوره راهنمایی در پاسخ‌گویی به سؤالات ریاضی. سومین مطالعات بین­المللی ریاضیات و علوم. تهران: دانشگاه تهران.
3. بریس، نیکلا.؛ کمپ، ریچارد. و سنلگار، رزمری. (1384). تحلیل داده­های روان‌شناسی با برنامه‌ی اس پی اس اس. مترجم: خ. علی آبادی و ع. صمدی. تهران: نشر دوران.
4. بولا، هاربنز. (1375). ارزیابی طرح­ها و برنامه­های آموزشی برای توسعه. مترجم: خ. ابیلی. تهران: مرکز انتشارات مؤسسه بین‌المللی روش­های آموزش بزرگ‌سالان.
5. تاشمن، مایکل. و وایلی، چارلز. (1378). نوآوری بستر پیروزی. مترجم: ع. خوی­نژاد. تهران: مؤسسات خدمات فرهنگی رسا.
6. حامدی، هاجر. (1388). ارزشیابی اجرای برنامه ارزشیابی کیفی توصیفی پایه اول ابتدایی مدارس استان سمنان. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهرا.
7. حسنی، محمد. (1382). راهنمای اجرای ارزشیابی توصیفی. تهران: دفتر آموزش و پرورش پیش دبستانی.
8. حسنی، محمد. و احمدی، غلامعلی. (1386). زمینه‌یابی برای اجرای ارزشیابی کیفی- توصیفی در مدارس ابتدایی شهر تهران.  فصلنامه نوآوری‌های آموزشی. 23 (6). صص123-85.
9. حسینی، افضل السادات. (1382). ارزشیابی توصیفی. رشد مدیریت مدرسه.  7. ص 4.
10. حیدری، جعفر. (1387). بررسی مشکلات اجرای طرح ارزشیابی توصیفی از پایه اول تا چهارم در مدارس ابتدایی استان ایلام. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تربیت معلم.
11. حیدری، شعبان. (1375). تأثیر اجرای ارزشیابی تکوینی بر افزایش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال اول دبیرستان­های نظام جدید فریدون کنار در سال تحصیلی 75-1374. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
12. خوش­خلق، ایرج. (1384). ارزشیابی اجرای آزمایشی ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی برخی از مناطق آموزشی کشور. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
13. خوش­خلق، ایرج. و شریفی، حسن پاشا. (1386). ارزشیابی اجرای آزمایشی ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی برخی از مناطق آموزشی کشور. فصلنامه تعلیم و تربیت. 16(5)، صص 173-159.
14. سپاسی، حسین. (1382). بررسی تأثیر ارزشیابی تحصیلی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاس سوم راهنمایی درس ریاضیات. اولین همایش ارزشیابی تحصیلی. تهران: دفتر ارزشیابی تحصیلی و تربیتی.
15. فرهادی، حسین. (1377). کیفیت آزمون­های کارشناسی ارشد زبان انگلیسی. تهران: سازمان سنجش کشور.
16. کاردان، علی­محمد. (1381). نوسازی و نوآوری در آموزش و پرورش، امکانات و شرایط آن. فصلنامه نوآوری­های آموزشی. 1(1)،  19-11.
17. کرد، بهمن. (1381). بررسی تأثیر بازخورد ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی پایه پنجم  ابتدایی شهر بوکان در سال تحصیلی82-1381. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تربیت معلم.
18. مجموعه مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش. (1387). بازیابی شده در 2 آبان 1388 از http://www.sce.ir/.
19. محقق معین، محمد حسن. (1385). بهبود نظام آموزشی تنها از طریق اصلاح ارزشیابی تحصیلی ممکن نیست. همایش نوآوری­های آموزشی در دوره ابتدایی. بازیابی شده در نهم آبان 1388 از http://bahar.blogfa.com/post-26.aspx.
20. مرکز ملی مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز. (1387). تحلیلی بر نتایج و یافته­های مطالعات ملی و بین­المللی تیمز 2007 و پرلز 2006. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش. بازیابی شده در نهم مردادماه 1388 از
 http://rie.ir/index.aspx?siteid=75&pageid=812
21. ملایی دستجردی، سمیه. (1389). بررسی مشکلات ارزشیابی توصیفی کیفی از دیدگاه معلمان و والدین دانش­آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-1388. پایان­نامه کارشناسی ارشد. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
22. منطقی، مرتضی. (1385). بررسی چالش­های فراروی نوآوری­های آموزشی. اولین همایش ملی نوآوری­های آموزشی. تهران. صص 38-24.
23. مولوی، حسین. (1386). راهنمای عملی اس پی اس اس10،13و14 در علوم رفتاری. اصفهان: انتشارات پویش اندیشه.
24. مهر محمدی، محمود. (1382). نظام ارزشیابی از آموخته­های دانش­آموزان یا ایدئولوژی عملیاتی شده نظام آموزشی. مجموعه مقالات همایش ارزشیابی تحصیلی. تهران: دفتر ارزشیابی تحصیلی و تربیتی وزارت آموزش و پرورش.
25. مهری، پریرخ. و ناهید، میر حسین. (1385). جایگاه کتابخانه­های مدارس در طرح ارزشیابی توصیفی در استان خراسان رضوی (چاپ نشده). پایان­نامه کارشناسی ارشد. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
26. نادری، مهین. (1388). بررسی چالش­ها و چشم­اندازهای طرح ارزشیابی توصیفی از دیدگاه مدیران، معلمان و کارشناسان مجری در مدارس ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری. پایان­نامه کارشناسی ارشد. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
27. واحدی، محمد توفیق. (1387). میزان هماهنگی و انطباق طرح ارزشیابی توصیفی با برنامه­ی درسی و مهارت­های معلمان در ارزشیابی توصیفی (فرآیند-فراورده). ح. مهرداد.، ع. قدم پور.، ح. جزایری. و ع. راست خانه (ویراستاران علمی). صص:190-169. خرم آباد: انتشارات شاپور خواست.
ب. انگلیسی
28. Baily, K. (1992). The process of innovation in language teacher development: What, why and how teachers change, In J. Flowerdew, M. Brook, & S. Hsia (Eds.). Perspectives on Second Language Teacher Education. pp: 253-282.Hong Kong: City Polvtechnic.
29. Beretta, A. (1990). Implementation of the Bangalora Project. Applied Linguistics. 11(4): 321-337.
30. Brindley, G., & Hood, S. (1990). Curriculum innovation in adult ESL, In G. Brindley (Ed.). The Second Language Curriculum in Action. pp: 232-248.
31. Carless, D. (1998). A case study of curriculum implementation in Hong Kong. System. 26: 353-368.
32. Carless, D. (1999). Factors affecting classroom implementation: Task-based curriculum renewal in Hong Kong. International  Journal of Educational Reform. 8(4): 374-382.
33. Cheng, L., & Watanabe, Y. With Curis, A. (Eds.). (2004). Washback in language testing: Research context and methods.Mahwah,NJ:Lawrence Erlbaum Associates.
34. Coleman, P. (1998). Parent student and teacher collaboration: The power of three.Thousand Oaks,CA: Corwin Press.
35. Connelly, F. M., & Lantz, O. C. (1990). Definitions of curriculum: An introduction, In A. Lewy (Ed.). The International Encyclopedia of Curriculum. pp: 15-18.New York: Pergamon Press.
36. Datnow. A & Stringfield. S. (2000). Working together for reliable school reform. Journal of Education for Students Placed at Risk. 5(1-2): 183-204.
37. Dufour, R., Eaker, R. & Many, T. (2006). Learning by doing: A handbook for professional learning communities at work. Bloomington,IN: Solution Tree.
38. Ellis, G. (1996). How culturally appropriate is the communicative approach? English Language Teaching Journal. 50(3): 213-218.
39. Epstein, J., Sanders, M., Simon, B., Salinas, K., Janson, N., & Van Voorhis, F. (2002). School, family and community partnerships: Your handbook for action (2nd ed).Thousand Oaks,CA: Crown Press.
40. Farrell, T. S. C. (1999). The reflective assignment: Unlocking pre-service English teachers` beliefs on grammar teaching. RELC Journal. 30(2): 1-17.
41. Fullan, M. (1982). The meaning of educational change.Toronto:OISE Press.
42. Fullan, M. (2005). Leadership and sustainability.Thousand Oaks,CA: Corwin Press.
43. Fullan, M. (2006). Turnaround leadership.San Francisco: Jossy –Bass.
44. Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change
(4th ed.).New York: Teacher Collage Press.
45. Fullan, M., & Miles, M. (1992). Getting reforms right: What works and what does`t. Phi Delta Kappan. 73(10): 745-752.
46. Fullan, M., & Stiegelbauer, S. (1991). The new meaning of educational change.New York: Teachers Collage Press.
47. Gahin, G., & Myhill, D. (2001). The communicative approach in Egypt: Exploring the secrets of the pyramids. TEEL Web Journal. 1(2). Retrieved July 24, 2003, from http://www.teflweb-j.org/v1n2/Gahin_Myhill.html.
48. Gold, B., & Miles, M. (1981). Whose school is it anyway? Parent-teacher conflict over an innovative school.New York: Praeger.
49. Hargreaves, A., & Fink, D. (2006). Sustainable leadership.San Francisco: Jossey-Bass.
50. Helsby, G., & McCulloch, G. (Eds.). (1997). Teachers and the National Curriculum.London:Cassel.
51. Hu, G. W. (2002). Potential cultural resistance to pedagogical imports: The case of communicative language teaching in China. Language, Culture and Curriculum. 15(2): 93-105.
52. Huberman, M. (1998). Teacher careers and school improvement. Journal of Curriculum Studies. 20(2): 119-132.
53. Kagan, D. M. (1992). Implication of research on teacher belief. Educational Psychologist. 27(1): 65-90.
54. Kanter, R. M. (2004). Confidence: How winning and losing streaks begin and end.New York: Crown Business.
55. Karvas-Doukas, E. (1995). Teacher identified factors affecting the implementation of a curriculum innovation in Greek public secondaru schools. Language, Culture and Curriculum. 8(1): 53-65.
56. Kritek, W. L. (1976). Lessons from the litreture on implementation. Educational Administration Quarterly. 12(3): 86-102.
57. Leithwood, K. (2005). Teacher working condition that matter.Toronto: Elementary Teachers Federation ofOntario.
58. Li, D. F. (1998). "It's always more difficult than you plan and imagine": Teachers` perceived difficulties in introducing the communicative approach in South Korea. TESOL Quarterly. 32(4): 677-703.
59. Little, J. W. (1981). The power of organizational setting. Paper adapted from final report. School Success and Staff Development.WashingtonDC: National Institude of Education.
60. Mathias, H., & Rutherford, D. (1983). Decisive factors affecting innovation: A case study. Studies in Higher Education. 8(1): 45-55.
61. McAdams, D. (2006). What school boards can do. New York: Teacher College Press.
62. Mckay, S. (2003). Teaching English as an international language: The Chiean context. English Language Teaching Journal. 57(2): 139-148.
63. Morris, P. (1984). Teachers` perspectives of the barriers to the implementation of a pedagogic innovation: A South East Asian case study. International Review of Education. 31: 3-18.
64. Morris, P. (1995). The Hong Kong School curriculum: Development, issues and policies. Hong Kong:Hong  KongUniversity Press.
65. O`Sullivan, M. C. (2002). Reform implementation and the realities within which teachers work: A Namibian case study. Compare. 32(2): 219-137.
66. Palmer, C. (1993). Innovation and experienced teacher. English Language Teaching Journal. 47(2): 166-171.
67. Peacock, M. (2001). Pre-service ESL teachers` beliefs about second language learning: A longitudinal study. System. 29: 177-195.
68. Priestley, M. (2005). Making the most of the curriculum review: some reflection on supporting and sustaining change in schools. Scottish Educational Review. 37(10): 29-38.
69. Richard, J. C., & Farrell, T. S. C. (2005). Professional development for language teachers: Strategies for teacher learning.Cambridge:CambridgeUniversity Press.
70. Richards, J. C. (1998). Beyond training: Perspectives on language teacher education.Cambridge:CambridgeUniversity Press.
71. Senge, P. (1990). The fifth discipline. New Yprk: Doubleday.
72. Tomilson, B. (1990). Managing change in indonesian high school. English Language Teaching Journal. 44(1): 25-37.
73. Turner, C. E. (2000). Investigating washback from empirically derived rating scales: Background and initial step in a study focusing on ESL speaking at the secondary level in Quebec schools. Paper presented at the annual language testing research colloquium,Vancouver,BC. .
74. Wall, D. (2000). The impact of high-stakes testing on teaching and learning: Can this be predicted or controlled? System. 28(4): 499-509.
75. Wall, D., & Alderson, J. C. (1993). Examining washback: The Sri Lankan impact study. Language Testing. 10(1): 41-69.
76. Waugh, R., & Punch, k. (1987). Teacher receptivity of systemwide change in the implementation stage. Review of Educational Research. 57(3): 237-254.
77. White, R. (1993). Innovation in curriculum planning and program development. Annual Review of Applied Linguistics. 13: 244-259.
78. Williams, P., Guray, C., Berram, A., Brenton, R., & McCormack, A. (1994). Perceived barriers to implementing a new integrated curriculum. Curriculum Perspectives. 14(1): 17-23.
79. Woodward, A. (1993). Introduction: Learning from textbooks, In B. K. Britton, A. Woodward, & M. Binkley (Eds.). Learning from Textbooks: Theory and Practice.Hillsdale,NJ:Lawrence Erlbaum Associates.
80. Young, R., & Lee, S. (1987). EFL curriculum innovation and teacher` attitudes. In R. Lord & H. N. L. Cheng (Eds.), Language Education in Hong Kong. pp: 83-97. Hong Kong:ChineseUniversity Press.